Daje do myślenia, daje zdrowie, odbudowuje... oto żywność funkcjonalna

Żywność to życie. Zatem nic w tym dziwnego, że jako konsumenci zawsze chętnie przyswajamy informacje na temat zdrowych opcji żywieniowych. Niemniej pewna dziedzina przemysłu spożywczego - tak zwana żywność funkcjonalna - pozostaje swego rodzaju zagadką.

Wyniki badań naukowych wspierają tezę, że pewne artykuły żywnościowe i składniki mogą mieć pozytywny wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie, wykraczający poza zaspokojenie podstawowych potrzeb żywieniowych.

Nowa publikacja DG ds. Badań Naukowych przy KE, która ukazała się w tym miesiącu pod trafnym tytułem "Żywność funkcjonalna", zawiera cenne informacje na temat tej szybko ewoluującej dziedziny, w tym solidnie opracowaną definicję, przegląd korzyści zdrowotnych związanych z żywnością funkcjonalną oraz sposób oceny danych naukowych dotyczących żywności funkcjonalnej.

Jak mówi publikacja Komisji "Wspólne działanie w zakresie nauki o żywności funkcjonalnej w Europie" (FUFOSE) żywnością funkcjonalną jest: "Żywność, która korzystnie wpływa na jedną lub więcej docelowych funkcji organizmu, wykraczając poza właściwe oddziaływanie odżywcze, w sposób istotny dla poprawy stanu zdrowia i dobrego samopoczucia i/lub zmniejszenia ryzyka choroby. Jest spożywana w ramach zwykłej diety. Nie posiada formy tabletki, kapsułki czy innego suplementu diety."

Wiele takich funkcjonalnych artykułów żywnościowych już jest dostępnych na rynku, w tym wzbogacane witaminami pasty i napoje probiotyczne. Zainteresowanie konsumentów tymi produktami zwiększa się przez co opracowywane będą kolejne, a jeszcze większa ich liczba będzie powoływać się na korzyści zdrowotne, które nie są poparte analizą naukową. Badania w tej dziedzinie pomagają zrównoważyć rozmaite interesy.

"Istnieją wyraźne dowody naukowe przemawiające za korzyściami zdrowotnymi wiążącymi się z taką żywnością. Nasze zadanie polega zatem na opracowaniu efektywnych synergii między nauką a procesem opracowywania produktów spożywczych na korzyść konsumenta" - napisali autorzy.

Do szczegółowego badania korzyści zdrowotnych zapewnianych przez żywność funkcjonalną w kontekście medycznych i społecznych problemów związanych z odżywianiem, takich jak otyłość, cukrzyca, alergie, nowotwory, choroby sercowo-naczyniowe, a nawet zdrowie psychiczne, wykorzystywane są nowe technologie i metody.

"Niektóre artykuły żywności funkcjonalnej mogą potencjalnie sprzyjać optymalizacji stanu psychicznego i sprawności umysłowej oraz wpływać na zachowanie" - czytamy w broszurze. Unijny projekt Nutrimenthe bada na przykład wpływ diety na sprawność umysłową dzieci.

Dzięki wykorzystaniu takich narzędzi jak metabolomika (profilowanie metaboliczne) naukowcy są również w stanie powiązać informacje dotyczące reakcji fizjologicznych na żywność z osobistą informacją genetyczną, aby opracować zindywidualizowaną żywność i dietę.

Zgodnie z informacjami podanymi w broszurze na przestrzeni dekady 47 projektów z tej dziedziny otrzymało dofinansowanie na badania naukowe na łączną kwotę około 150 mln EUR z kolejnych unijnych Programów Ramowych (5PR, 6PR oraz 7PR). Zgromadziły one setki partnerów z instytutów naukowych, uczelni wyższych oraz dużych, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).

Broszura zawiera przegląd wielu z tych interesujących projektów finansowanych w ramach rozmaitych pod-programów badań naukowych. Zdaniem autorów uwaga "nie koncentruje się na indywidualnych sukcesach, tylko raczej na podejściu programu i jego instrumentów, by przyczynić się do osiągnięcia celów Europejskiej Przestrzeni Badawczej".

Więcej informacji: