Zdrowe tłuszcze wydłużają życie Polaków. To już potwierdzone

Mamy powody do optymizmu. W latach 1950-2012 przeciętna długość życia w Polsce wzrosła u mężczyzn z 56,1 lat do 72,7 lat, a u kobiet z 61,7 do 81 lat. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest z pewnością wiele, ale według naukowców z Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ), jedną z najbardziej istotnych jest znacząca poprawa składu i jakości codziennej diety Polaków. Z przeprowadzonej w IŻŻ analizy zależności pomiędzy długością życia, a w latach 1950-2012 wynika, że do najważniejszych czynników żywieniowych, które przyczyniły się do tak znaczącego wzrostu trwania życia należą zmiany w strukturze spożycia tłuszczów.

Spożycie tłuszczów ogółem w latach 1950-2012 zwiększyło się w naszym kraju niemal trzykrotnie: z 11,2 kg na osobę rocznie do 32,3 kg. Na szczęście nie była to tylko zmiana ilościowa, ale także jakościowa.

– W badanym okresie wyraźnie wzrosło spożycie tłuszczów roślinnych, zwłaszcza po 1989 r., co wyraźnie dodatnio koreluje ze wzrostem długości życia. Co więcej, rosnącemu udziałowi tłuszczów roślinnych w diecie w ostatnich latach towarzyszył spadek spożycia , co dodatkowo wzmocniło efekt profilaktyczny. Takie zmiany w strukturze spożycia tłuszczów przełożyły się na wzrost udziału w diecie prozdrowotnych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (zawartych głównie w tłuszczach roślinnych), a jednocześnie na spadek udziału kwasów tłuszczowych nasyconych (zawartych głównie w tłuszczach zwierzęcych). Trzeba pamiętać, że tłuszcze nasycone spożywane w nadmiarze stanowią istotny czynnik ryzyka zachorowalności nie tylko na choroby układu krążenia (miażdżyca, zawały, udary), ale także na otyłość i wiele nowotworów złośliwych – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia.

Z analizy IŻŻ wynika, że spożycie w Polsce utrzymuje się obecnie na poziomie około 45 gramów na osobę dziennie. Warto przypomnieć, że ich głównym źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego (np. masło, śmietana, mięso, jaja, sery), ale także niektóre tłuszcze roślinne (np. olej palmowy, olej kokosowy, dodawane dziś powszechnie do wielu produktów spożywczych).

– Przeciętna długość życia Polaków rośnie. To świetnie, ale dużo nam jeszcze zostało do zrobienia, aby dogonić pod tym względem inne nacje. Dlatego nasze państwo powinno zwiększyć wysiłki na rzecz wdrażania skutecznych, systemowych działań w zakresie edukacji żywieniowej i zdrowotnej, dzięki którym można będzie dalej poprawiać styl życia Polaków, w kierunku bardziej racjonalnym i prozdrowotnym – podkreśla prof. Mirosław Jarosz.

Aby ułatwić konsumentom dokonywanie właściwych wyborów żywieniowych w zakresie spożycia tłuszczów, eksperci IŻŻ przypominają podstawowe fakty i zalecenia:

• Tłuszcz pokarmowy jest nie tylko źródłem energii i niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (materiału budulcowego do struktur komórkowych), ale też jest substancją niezbędną do wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczu (A, D, E, K).
• Zakres minimalnego i maksymalnego udziału energii z tłuszczu w diecie osób dorosłych powinien wynosić od 20 proc. do 35 proc.
• Ze względu na prewencję chorób układu krążenia spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych powinno być tak niskie, jak to tylko możliwe, przy założeniu, że dieta ma odpowiednią wartość odżywczą. Podobne zalecenie przyjęto dla izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, które występują m.in. w daniach typu fast food, słodyczach i produktach smażonych).
• Codzienna dieta powinna dostarczać wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny n-6 i n-3 (znane powszechnie jako kwasy omega-3/-6), zwłaszcza długołańcuchowe kwasy tłuszczowe eikozapentaenowy - EPA i dokozaheksaenowy – DHA.