Niedobory snu - naukowcy analizują powody

Naukowcy przestudiowali nie tylko fizyczny i umysłowy stan osób pozbawionych snu, ale także socjologiczne aspekty, aby ustalić, jak mogą one wpłynąć na zachowanie i zdrowie człowieka.

W toku projektu, realizowanego pod kierunkiem dr Tarjy Porkka Heiskanen z Uniwersytetu w Helsinkach, przeprowadzono wiele doświadczeń polegających na ograniczaniu snu w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych. W ramach jednego z badań, wzorce snu młodych, zdrowych mężczyzn były ograniczane przez pięć dni do zaledwie czterech godzin w nocy, po czym następowały dwie noce normalnego snu. Wyniki ujawniły, że ograniczenie snu doprowadziło do zmian w metabolizmie energetycznym organizmu, układzie immunologicznym i autonomicznym układzie nerwowym. Ponadto wskazały, że skrócenie snu może powodować i stres oksydacyjny, co w konsekwencji uruchamia mechanizmy mające swój udział w chorobach sercowo-naczyniowych.

Badania objęły dalsze 97 osób w celu ustalenia wpływu zaburzeń snu na funkcje metaboliczne, endokrynologiczne i immunologiczne. Naukowcy pracujący nad projektem przeprowadzili doświadczenia z udziałem chorych, którzy borykają się z różnymi rodzajami zaburzeń snu, w tym , zespołem niespokojnych nóg i bezsennością pierwotną.

Badacze odkryli, że istnieje odwrotna proporcjonalność między stopniem zaburzenia a miarą ciągłości snu. W toku badań nad aspektem socjologicznym deprywacji snu, analiza ilościowa ujawniła powiązanie między niekorzystnym statusem społecznym a natężeniem problemów ze snem. Długie godziny spędzane w pracy i na dojazdach również powiązano z krótszym snem badanych.

Prace badawcze przeprowadzone w ramach projektu wykazały, że we Włoszech ciężar opieki spada na ogół na barki żeńskich członków rodziny. Wywiady ujawniły, że kobiety zajmujące się małymi dziećmi oraz tymi dorosłymi, które nadal mieszkają w domu, źle sypiają. Jednak najwyższy poziom odnotowano wśród kobiet opiekujących się starszymi i słabowitymi krewnymi.

Sondaż wśród Brytyjek w średnim wieku ujawnił także, że kobiety o niższym statusie społeczno-ekonomicznym, zwłaszcza gorzej wykształcone, są najbardziej zagrożone zaburzeniami snu.

Każdy z nas bez wątpienia doświadczył zmęczenia, pogorszenia nastroju czy braku koncentracji, które często są następstwem źle przespanej nocy. Jednak niedobór snu, zwłaszcza powtarzający się, może skutkować długofalowymi konsekwencjami zdrowotnymi, między innymi przewlekłymi chorobami takimi jak cukrzyca, nadciśnienie i choroby serca, które z kolei mogą doprowadzić do skrócenia życia. Wyniki dodatkowych badań pokazują, że zazwyczaj spanie powyżej dziewięciu godzin również wiązane jest ze słabym zdrowiem.

Laboratoria snu zostały założone w ramach projektu SLEEP RESTRICTION (Biomedyczne i socjologiczne następstwa ograniczenia snu) w celu zanalizowania skutków współczesnego (często zabieganego) trybu życia w kontekście jakości snu.

Niektóre z zagadnień poruszone zostaną 3 maja w Brukseli w czasie spotkania pt. "Europejskie badania podstawowe i kliniczne nad snem w kierunku programu Horyzont 2020" (European Basic and Clinical Sleep Research Towards Horizon 2020). Spotkanie odbędzie się w ramach Miesiąca Mózgu, który zostanie zorganizowany w maju 2013 r. z inicjatywy DG ds. Badań Naukowych i Innowacji (Dyrekcja ds. Zdrowia) Komisji Europejskiej. W czasie wydarzenia kilku obecnych i byłych członków zarządu ESRS przedstawi urzędnikom unijnym z różnych Komisji i DG prowadzone działania i cele najważniejszych europejskich sieci badań nad snem i medycyny snu w kontekście wpływu na naukę, zdrowie, edukację, pracę i BHP. Omówione zostanie w szczególności zapotrzebowanie na konkretne zaproszenie związane z badaniami nad snem w nadchodzącym programie ramowym "Horyzont 2020".

Więcej informacji:

SLEEP RESTRICTION


Europejskie Towarzystwo Badań nad Snem (ESRS)