Profilaktyka ratuje życie

Sprawy kobiece, sprawy męskie

Nowotwór, rak. Boimy się tych słów. To całkiem naturalne i zrozumiałe. Ale strach można oswoić wiedzą. Czy wiemy na przykład, jakie nowotwory są diagnozowane najczęściej? U kobiet jest to (20% zachorowań na nowotwory złośliwe u kobiet), u mężczyzn rak płuc stanowi 27% wszystkich zachorowań. Trzeci w kolejności jest rak jelita grubego – 10% ogółu zachorowań. Te liczby nie mają straszyć – mają uświadomić, jakie badania należy wykonywać w pierwszej kolejności.

Samodzielne badania piersi powinny wykonywać kobiety już od 20 roku życia. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że młode dziewczyny również chorują na raka piersi. Natomiast starszym paniom (po 45. roku życia) zalecana jest – przynajmniej raz na dwa lata. Niestety, nawet 70% pacjentek chorujących na raka piersi trafia do lekarza dopiero w 3-4 stadium zaawansowania choroby. Drugim częstym, typowo kobiecym nowotworem jest rak szyjki macicy. O wykonywaniu badania cytologicznego, które pozwala wykryć zmiany, na szczęście przypominają ginekolodzy. Problem pojawia się w dość częstych przypadkach, kiedy kobieta do ginekologa nie chodzi.

Panowie po 50. roku życia powinni odwiedzić urologa, który zbada im gruczoł krokowy. Zalecane jest również zbadanie poziomu markera PSA, który mówi o stanie prostaty.

Jak się ustrzec przed rakiem płuc? Oczywiście - po pierwsze – nie palić papierosów czynnie ani biernie oraz wystrzegać się środowiska zanieczyszczonego pyłami – na przykład azbestem. Każdy palacz oraz każda osoba, u której w rodzinie występował rak płuc powinni raz w roku wykonywać zdjęcie RTG klatki piersiowej – jest to podstawowa metoda pozwalająca na rozpoznanie nowotworu płuc.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że niektórych badań nie trzeba wykonywać w gabinetach lekarskich – np. testy na obecność krwi utajonej w kale, dzięki którym istnieje szansa na szybkie rozpoznanie zmian nowotworowych w jelicie grubym, można wykonać również samodzielnie w domu.

Również inne badania można wykonywać samodzielnie – na rynku dostępne są już specjalne paski do pomiaru glukozy, cholesterolu, trójglicerydów, badania ogólnego moczu.

Namioty zdrowia

Często tłumaczymy się, że nie wykonujemy badań z powodu braku czasu lub zbyt długich kolejek w gabinetach lekarskich. Narzekamy na utrudniony dostęp do badań i długie kolejki do specjalistów. Trzeba jednak przeprowadzić rachunek sumienia i ustalić priorytety.

Coraz więcej fundacji, a także innych firm dostrzega problem Polaków - w ramach społecznej odpowiedzialności oraz w ramach edukowania społeczeństwa organizowane są bezpłatne badania profilaktyczne, mające ułatwić nam dostęp do badań.

– Organizujemy mobilne badania w całej Polsce. Rozstawiamy namioty w centrach miast – każdy zainteresowany przechodzień może zmierzyć poziom cholesterolu oraz glukozy we krwi, a także sprawdzić stężenie tlenku węgla w wydychanym powietrzu. Dodatkowo pacjenci mogą sprawdzić stan gęstości kości podczas badania – mówi Przemysław Szymański, prezes Fundacji dla Zdrowia.

Być może mobilne badania to za mało, żeby przekonać Polaków do regularnego badania się. Ale badania Fundacji dla Zdrowia i innych organizacji, które dają nam możliwość sprawdzenia stanu zdrowia, trafiają do coraz szerszej grupy osób.

– Trzeba przyznać, że zainteresowanie badaniami jest ogromne. Pacjenci często pytają nas, kiedy kolejna edycja, bo chcą przyprowadzić niechętnie nastawioną do badań mamę, koleżankę, żonę czy babcię – mówi prezes Szymański.

Uczestnicy bezpłatnych badań opowiadają o nich rodzinie i znajomym. Organizatorzy namiotów zdrowia mają nadzieję, że wiąże się z tym reakcja łańcuchowa. Być może, kiedy kolejna znajoma powie nam – wszystko ok, mam tylko trochę za wysoki cholesterol – w końcu przestaniemy się bać!