Zdrowe oczy: praca z komputerem

Co szkodzi oczom przy komputerze?

Podczas pracy przy komputerze oczy narażone są na szybsze wysychanie, co może być wywołane warunkami panującymi w pomieszczeniach, jak i niedostatecznym wydzielaniem łez. Przy komputerze mrugamy kilka razy rzadziej niż zwykle. Przenosząc wzrok z klawiatury na monitor, wykonujemy przy tym niewielkie, mimowolne ruchy powiekami, które odczytywane są przez mózg jako mrugnięcia, a to powoduje, że nie wysyła on już kolejnego sygnału do powiek o konieczności mrugnięcia. Brakuje więc wydzieliny łzowej nawilżającej oko.

– Do typowych objawów zespołu należą m.in.: uczucie piasku pod powiekami, swędzenie, drapanie, pieczenie, zaczerwienie, ból, obrzęknięte powieki, zjawisko podwójnego widzenia, światłowstręt – mówi Renata Makuc, okulista. – Oczy takie są też bardziej podatne na infekcje, ponieważ przez odsłoniętą rogówkę mogą wnikać bakterie, wirusy, grzyby. Człowiek jest anatomicznie przygotowany do patrzenia na różne odległości, dlatego uznaje się, że długie patrzenie wyłącznie blisko (np. na ekran monitora komputerowego) może być środowiskową przyczyną krótkowzroczności – dodaje.

Oczy przy komputerze muszą dostosowywać się do różnych warunków oświetlenia, to, podobnie jak złe oświetlenie, bardzo je męczy. Jeżeli przy komputerze utrzymujemy złą pozycję ciała, to możemy mieć zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, które z kolei mogą być przyczyną połączonych z zaburzeniami widzenia. Zmiany zwyrodnieniowe podrażniają lub uciskają tętnice kręgowe i mogą powodować zespół niedokrwienny tylnego dołu czaszki, do objawów którego zalicza się m.in. zaburzenia widzenia.

Okulary od pracodawcy

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza. Przepisem regulującym refundację okularów jest Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, z 1 grudnia 1998 r. (Dz.U. 98.148.973). Mówi ono, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Okulary należą się także praktykantom i stażystom, jeżeli pracują przy komputerze co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Wysokość refundacji nie jest jednak określona. W praktyce pracodawca, w stosownych regulacjach wewnętrznych, zawiera odpowiednie zapisy, wskazujące stawki refundacji za soczewki okularowe oraz oprawki. Rozporządzenie powyższe określa także wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe oraz wymagania dotyczące organizacji pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

Rady dla zmęczonych oczu

Dla komfortu oczu osób pracujących przy komputerze ważny jest mikroklimat panujący w pomieszczeniach, w których pracują (np. temp. latem 20-24°, a zimą 20-22°, odpowiednia wilgotność powietrza). Dobrze sprawdzą się też okulary z powłoką antyrefleksyjną, bo niwelując szkodliwe odbicia światła, sprawiają, że do oczu dociera jego większa ilość i po prostu lepiej widzimy.

– Ważne jest, by pracując przy komputerze często robić krótkie przerwy – zaleca dr Makuc. – Można odejść od komputera na kilka minut, wyjrzeć przez okno, popatrzeć na dalekie obiekty. Oczy zmęczone zbyt długim patrzeniem w monitor można też odprężyć krótkimi ćwiczeniami, np. patrzeniem góra – dół; na prawo – na lewo; obracaniem oczu zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara i odwrotnie.

Wodzenie oczami pobudza ruchliwość gałek ocznych, odpręża mięśnie barków i karku, dotlenia organizm. Można też zamykać i otwierać oczy, to rozluźnia mięśnie twarzy i oczu oraz pobudza wydzielanie łez. Powinno się unikać ciemnego i czarnego tła z jasnymi znakami, gdyż jest to szczególnie męczące dla oczu.