Gdy w uszch szumi, dzwoni lub brzęczy

Co to takiego?

Szum uszny to dodatkowe odczuwanie dźwięku przez chorego, które jest niezwiązane z zewnętrznym źródłem stymulacji.

Szumy uszne mają najczęściej charakter subiektywny, słyszane są tylko przez osobę która na nie cierpi. Odczuwane są w uszach lub głowie. Mogą powstawać na każdym poziomie drogi słuchowej, zaczynając od przewodu słuchowego zewnętrznego, a kończąc na korze słuchowej. Osoby z tą przypadłością określają szumy uszne jako dzwonienie, tętnienie, gwizdanie, brzęczenie, szum wiatru czy wody. Dźwięki mogą występować w różnych natężeniach i są trudne do stłumienia. Od tego, w którym miejscu powstaje szum i z jakiej powstaje przyczyny, zależy metoda leczenia szumów usznych. Przyjmuje się, że najczęściej miejscem generowania szumów usznych jest ucho wewnętrzne (ślimak).

Jakie są rodzaje szumów usznych?

• uszne – obwodowe, których przyczyną jest uszkodzenie błędnika lub nerwu słuchowego, np. w wyniku przebytej świnki, zapalenia błędnika czy choroby Meniere’a. Przyczyną szumów usznych są też mechaniczne uszkodzenia ucha, a szczególnie błony bębenkowej. Choroby wirusowe, bakteryjne, metaboliczne i hormonalne, w wyniku których dochodzi do szkodzenia ucha, również mogą pozostawić po sobie ślad w postaci szumów usznych.
• centralne – najczęściej związane ze zmianami naczyniowymi w mózgu, uszkodzeniem czaszki i mózgu, chorobami zapalnymi mózgu i opon mózgowych, padaczka z zawrotami głowy
  

Przyczyn występowania szumów usznych może być wiele, do najczęstszych można zaliczyć: związany z wiekiem, niedosłuch wywołany hałasem, otosklerozę, chorobę Meniere'a, przewlekłe zapalenie ucha środkowego, a także nadczynność tarczycy czy niską krzepliwość krwi, choroby ośrodkowego układu nerwowego, w tym guzy narządu słuchowego.

Szumy uszne występują również przy długotrwałym przyjmowaniu niektórych antybiotyków (tzw. ototoksycznych, czyli mogących powodować uszkodzenia słuchu lub narządu równowagi), nadużywaniu kwasu acetylosalicylowego czy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Szumy mogą towarzyszyć miażdżycy i . Niestety w większości przypadków nie udaje się ustalić przyczyn tego schorzenia. Podejrzewa się, iż w tych sytuacjach przyczyny mają pochodzenie centralne (wadliwe przekształcanie bodźców przez mózg).

Wynikiem uporczywych szumów usznych mogą być zaburzenia koncentracji, , zmęczenie i wyczerpanie. W skrajnych sytuacjach może pojawić się także depresja, nerwica oraz myśli samobójcze.

Leczenie szumów usznych

Najczęściej wykorzystywanym sposobem leczenia są leki (miejscowo znieczulające, poprawiające metabolizm niedokrwionych tkanek, leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki, preparaty z miłorzębu japońskiego, homeopatyczne), elektrostymulacja, metody habituacyjne (TRT – Tinnitus Retraining Therapy), które polegają na blokowaniu transmisji sygnałów nerwowych odpowiedzialnych za odbiór szumów usznych. Habituacja, to pokazanie choremu, jak oszukać doznania słuchowe i udowodnić mózgowi, że tych szumów nie ma, poprzez włączenie muzyki, czy innych pozytywnych dźwięków. TRT to nowoczesna i skuteczna metoda leczenia szumów usznych przy użyciu generatorów szumów, które znacząco łagodzą postrzeganie irytujących dźwięków. Terapią wspomagającą w leczeniu szumów usznych może być też terapia laserowa.

W laryngologii w leczeniu tego typu schorzeń wykorzystywany jest laser niskoenergetyczny. Laser emituje wiązkę światła, która dociera, poprzez przewód słuchowy zewnętrzny i jamę bębenkową, do ucha wewnętrznego. Tam rozpoczyna się jego biostymulacja funkcji np. krążenia czy systemu samoregulacji. Dzięki temu regenerują się zniszczone mikrostruktury ucha wewnętrznego czy np. włókna nerwowe. Światło lasera dociera do miejsca, w którym powstają uciążliwe dźwięki. Ma on za zadanie penetrować i leczyć zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne struktury ucha.

Energia lasera powoduje regenerację tkanek i powrót do zdrowia. Emitowana wiązka lasera nie doprowadza do wytworzenia ciepła ani jakichkolwiek zmian w tkankach ucha. Zabiegi są całkowicie bezbolesne. Laser likwiduje lub zmniejsza szumy uszne. Jest ona skuteczna u 80% pacjentów, u których odnotowuje się znaczną poprawę lub całkowite wyleczenie.