Wystarczy jeść mniej, by dłużej żyć

Uczeni z USA i Chin mówią, że jakkolwiek korzyści wynikające ze posiłków są od dawna znane, nowe badania pokazują, jak może to chronić przed na poziomie komórkowym.

Wiadomo było już, że ograniczenie kalorii wydłuża życie, ale teraz pokazano wszystkie zmiany, które zachodzą na poziomie pojedynczej komórki i dają takie efekty. Dzięki temu będzie można zastosować leki skuteczne w leczeniu starzenia się, mówią autorzy badań.

Starzenie się to jeden z głównych czynników ryzyka wielu chorób u ludzi, w tym , , cukrzycy i . Jak się okazuje w badaniach na zwierzętach, ograniczenie kalorii to jedno z najbardziej skutecznych działań przeciw wspomnianym chorobom. Chociaż już wiedziano, że poszczególne komórki ulegają wielu zmianom w miarę starzenia się organizmu, nie było jasne, w jaki sposób ograniczenie kalorii może wpłynąć na te modyfikacje.

W ramach nowych badań porównano szczury, które przyjmowały o 30 procent mniej kalorii ze szczurami na standardowej diecie. Analizom poddano zwierzęta w wieku 18 - 27 miesięcy (odpowiednik u ludzi to okres od 50 do 70 lat).

Na początku i na końcu diety przeanalizowano ponad 168 tysięcy z 40 rodzajów komórek u 56 szczurów. Komórki pochodziły z tkanek tłuszczowych, wątroby, nerek, aorty, skóry, szpiku kostnego, mózgu i mięśni. Uczeni zastosowali przy tym technologię jednokomórkowego sekwencjonowania genetycznego w celu zmierzenia poziomów aktywności genów. Dokonano też przeglądu składu typów komórek w obrębie różnych tkanek. Wreszcie porównano stare i młode myszy, którym podawano różne diety.

Wiele zmian, które nastąpiły w miarę starzenia się szczurów na standardowej diecie, nie miało miejsca u szczurów na diecie niskokalorycznej; u tych ostatnich gryzoni w starszym wieku wiele tkanek i komórek było podobnych do tkanek młodych szczurów. Ogólnie, 57 proc. związanych z wiekiem zmian na poziomie komórkowym u zwierząt na standardowej diecie nie zaistniało u szczurów na diecie o ograniczonej kaloryczności.

Niektóre komórki i geny najbardziej wrażliwe na dietę związane były z odpornością, i metabolizmem lipidów. Ilość komórek odpornościowych w prawie każdej badanej tkance znacząco wzrosła u starzejących się szczurów na normalnej diecie, nie ulegała zmianom zaś u gryzoni, którym podawano mniej kaloryczne posiłki. Co ciekawe, w brązowej tkance tłuszczowej dieta o ograniczonej kaloryczności skutkowała poziomem ekspresji wielu genów przeciwzapalnych podobnym do tego obserwowanego u młodych zwierząt.

Głównym odkryciem tutaj jest to, że wzrost odpowiedzi zapalnej wraz ze starzeniem się może być tłumiony przez ograniczenie kaloryczności jedzenia, mówią uczeni. Ludzie mówią, że ‘jesteś tym, co jesz', a my przekonujemy się, że to prawda. Stan komórek w miarę starzenia się wyraźnie zależy od interakcji z otoczeniem, w tym od tego, co i ile się je, dodają autorzy badań.