Co się dzieje w mózgu podczas umierania?

Wyobraź sobie, że przeżywasz całe swoje życie w ciągu kilku sekund. Jesteś poza swoim ciałem, oglądając chwile, które przeżyłeś/a. Ten proces, nazwany „przypominaniem sobie życia", może być podobny do doświadczenia bliskości śmierci. To, co dzieje się w mózgu podczas takich doświadczeń i po śmierci, od wieków intrygowało neuronaukowców. Teraz uczeni sugerują, że mózg może pozostać aktywny i skoordynowany podczas umierania.

Kiedy u 87-letniego pacjenta rozwinęła się padaczka, dr Raul Vicente z Uniwersytetu w Tartu w Estonii wraz z zespołem zastosował elektroencefalografię (EEG). Podczas jednego z tych badań pacjent doświadczył zawału serca i zmarł. To nieoczekiwane zdarzenie pozwoliło po zarejestrować aktywność ludzkiego mózgu.

Fale mózgowe to cykle aktywności mózgowej, które odnotowuje się w żywych ludzkich mózgach. Różne ich rodzaje, w tym fale gamma, są związane z zaawansowanymi funkcjami poznawczymi, takimi jak: koncentracja, śnienie, medytacja, pamięć, przetwarzanie informacji i świadoma percepcja oraz przebłyski .

- Poprzez generowanie fali związanych z odzyskiwaniem pamięci, mózg może wytwarzać przypomnienia ważnych wydarzeń życiowych tuż przed śmiercią, podobne do tych deklarowanych w doświadczeniach bliskości śmierci - mówi dr Zemmar. - Wspomniane odkrycia podważają nasze zrozumienie tego, kiedy dokładnie kończy się życie i wywołują ważne kolejne pytania, np. o to kiedy rozpocząć pobieranie narządów od zmarłego - dr Zemmar.

Jakkolwiek badanie to jest jednym z pierwszych tego, które mierzą aktywność żywego mózgu podczas procesu umierania, podobne zmiany w falach gamma zaobserwowano wcześniej u szczurów laboratoryjnych. Być może wiec podczas śmierci mózg organizuje biologiczną odpowiedź obecną u różnych gatunków.

Te odkrycia dotyczyły pojedynczego przypadku i na dodatek mózgu pacjenta, który doznał urazu, drgawek i obrzęku, co utrudnia interpretację danych. Niemniej, medycy planują zebrać kolejne dane tego typu.

- Jako neurochirurg czasami muszę zmierzyć się ze stratą. Nieopisanie trudno jest przekazać wiadomość o śmierci zrozpaczonym członkom rodzin. Na podstawie tych badań możemy uznać, że chociaż nasi bliscy mają zamknięte oczy i są gotowi zostawić nas, by odpocząć, ale ich mózgi mogą odtwarzać najmilsze chwile, których doświadczyli w swoim życiu - wskazuje dr Zemmar.