Zioła na suche i podrażnione gardło

Te nowe i coraz częstsze problemy z gardłem nie wzięły się znikąd. Klimatyzacja, palenie papierosów, zanieczyszczenie środowiska powodują, że powietrze, którym oddychamy, dalekie jest od ideału. Gardło nie zdołało przygotować się do tak szybkich zmian w otoczeniu. Wrodzony system wewnętrznych mechanizmów dostosowawczych ewoluuje bowiem znacznie wolniej, niż zmiany zachodzące w środowisku człowieka i jego stylu życia. Stąd właśnie - męcząca nas coraz częściej suchość i drapanie w gardle. Na takie problemy szczególnie narażeni są nie tylko mieszkańcy dużych aglomeracji, ale również ci, którzy częściej niż inni posługują się głosem, nadwyrężając tym samym struny głosowe przy np. prowadzeniu zajęć szkolnych lub mówieniu prezentacji.

Problemów z gardłem - o ile nie towarzyszy im ogólne osłabienie organizmu, świadczące o czającej się infekcji - nie traktujemy na ogół jako choroby i sami szukamy sposobów na pozbycie się suchości i nieprzyjemnego drapania. Domowe metody, z których korzystamy najczęściej, to po prostu picie większej ilości płynów, zwilżanie gardła, dające ulgę choć na chwilę. Czasem pomaga zwykły twardy cukierek lub słodki napój, po których czujemy, jakby gardło powlokło się łagodzącą ”błonką”. Wreszcie zaś - gdy i to nie pomaga - udajemy się do najbliższej apteki w poszukiwaniu tabletek do ssania, które przyniosą dłuższą ulgę.

Wśród ziół dolegliwości gardła skutecznie łagodzą:
- rumianek
- szałwia
- tymianek
- prawoślaz
- mięta

Rumianek pospolity już w starożytności stosowany był do celów leczniczych i kosmetycznych. Współczesna fitoterapia wykorzystuje przeciwzapalne, przeciwskurczowe i antybakteryjne działanie rumianku w dolegliwościach związanych z układem trawiennym, przy problemach skórnych a także w podrażnieniach górnych dróg oddechowych (inhalacje). Rumianek również doskonale zmniejsza napięcie i stres. Ma także zastosowanie w kosmetyce - wspaniale wpływa na cerę i włosy.

Mięta pieprzowa to jedna z najstarszych roślin leczniczych, uprawiana w Europie, Azji, Afryce i obu Amerykach. Ułatwia trawienie oraz poprawia apetyt. Wzmaga wydzielanie żółci, stąd zalecana jest w chorobach wątroby i dróg żółciowych. Ze względu na działanie uspokajające i rozkurczające jest pomocna w leczeniu bezsenności i migreny. Ma również właściwości odkażające i lekko znieczulające. Napar z mięty używany jest do inhalacji przy stanach zapalnych oskrzeli, gardła i nosa oraz do płukania jamy ustnej. Walory smakowo - zapachowe sprawiają, że mięta należy do podstawowych przypraw kuchennych. Służy także do produkcji wielu napojów a także, miedzy innymi, gumy do żucia.

Szałwia pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. W Polsce uprawiana jest głównie dla potrzeb farmacji. W starożytności przypisywano jej zdolność przedłużania życia. Była stosowana jako swojego rodzaju panaceum na wszelkie schorzenia. W XVII wieku w Chinach była tak cenioną przyprawą, że kupcy wymieniali jedną skrzynkę szałwii za trzy skrzynki herbaty. Szałwia ma działanie odkażające, ściągające, przeciwzapalne i przeciwpotne. Pobudza również wydzielanie soków trawiennych i reguluje pracę żołądka. Dzięki bakteriobójczym właściwościom napar z szałwii stosuje się zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła przy różnego rodzaju stanach zapalnych. Ułatwia ona także gojenie się ran i pomaga przy problemach ze skórą.

Prawoślaz lekarski - znany i stosowany już od czasów starożytnych - występuje w środkowej, południowej i wschodniej Europie. W Polsce głównie w Wielkopolsce i na Kujawach. Prawoślaz stanowi przede wszystkim bogate źródło śluzów roślinnych, które działają osłaniająco, powlekająco i przeciwzapalnie. Wodne wyciągi z korzenia prawoślazu stosowane są jako środek przeciwkaszlowy i osłaniający w stanach zapalnych gardła, krtani i przewodu pokarmowego.

Tymianek pospolity uprawiany jest w wielu krajach Ameryki i Europy, także w Polsce. Poza właściwościami leczniczymi – doceniony został także w kuchni. Ziele tymianku zawiera wiele minerałów i witamin, m.in. wapń, fosfor, żelazo, magnez, potas, witaminę A i kilka witamin grupy B. Zarówno medycyna tradycyjna, jak i współczesna farmakoterapia zalecają stosowanie tymianku w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, zapaleniu oskrzeli, zapaleniu jamy ustnej i w celu zniwelowania nieprzyjemnego oddechu. Składniki ziela tymianku pobudzają wydzielanie śluzu, zmniejszają jego lepkość i tym samym ułatwiają jego transport. Tymianek wykazuje działanie rozkurczające oskrzela, wykrztuśne i przeciwbakteryjne.