Zdrowe jelita a rozpuszczalny błonnik

Złe odżywianie, siedzący styl życia, , toksyny czy zanieczyszczenia środowiska naturalnego mogą powodować odkładanie się w jelitach szkodliwych produktów przemiany materii, jak i namnażanie się grzybów, bakterii, pierwotniaków, czy robaków. Jednym ze skutków tego procesu są zaburzenia przemiany materii przejawiające się zaparciami, czyli nieprawidłową konsystencją stolca, jak i zbyt małą częstością wypróżnień. Osoby, które cierpią na zaparcia z wysiłkiem oddają stolec, często odczuwają również uczucie niepełnego wypróżnienia. Zaburzenia te, mogą przyczyniać się także do powstania hemoroidów pociągających za sobą ból podczas wypróżniania, często połączony z krwawieniem.

Nieprawidłowe trawienie, a co za tym idzie, odkładanie się w jelitach niepożądanych substancji i mikroorganizmów, zwiększa ryzyko chorób zapalnych jelit. Można tu wyróżnić schorzenia wywoływane przez drobnoustroje (rotawirusy, Salmonella, , grzyby), substancje toksyczne (metale ciężkie, pestycydy) czy takie, których przyczyny nie do końca są znane (choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego). Choroby zapalne jelit objawiają się bólami, biegunkami, zaparciami, gorączką czy ogólnie złym samopoczuciem.

Jelita nie pełnią jedynie funkcji trawiennej, gdyż odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu układu immunologicznego. Podstawowym elementem regulacji zarówno układu trawiennego, jak i odpornościowego, jest obecna w jelitach flora bakteryjna. Osoby, które mają zaburzoną jej równowagę mogą być bardziej podatne na infekcje. Prawidłowa flora bakteryjna, odpowiada za fermentację niektórych składników pokarmowych, reguluje czynność jelit, bierze udział w produkcji biotyny, witaminy K i hormonów, a także stymuluje system odpornościowy do zwalczania drobnoustrojów chorobotwórczych.

Istotnym elementem prawidłowej diety, wpływającym na układ trawienny jest błonnik, będący stałym składnikiem komórek roślinnych. Jest on mieszaniną dwóch form, nierozpuszczalnej i rozpuszczalnej w wodzie. Ta pierwsza forma, nie jest trawiona, w ogóle nie rozpuszcza się podczas obecności w naszym organizmie, a jej działanie jest czysto mechaniczne i zwiększające objętość treści przewodu pokarmowego. Źródłem nierozpuszczalnego jest groch, fasola, warzywa liściaste czy produkty pełnoziarniste. Z kolei błonnik rozpuszczalny w wodzie przechodzi przez jelito kręte jako niestrawiona pozostałość, a następnie ulega fermentacji w okrężnicy, przy udziale bakterii.