Zapachy natury mogą wpływać na nasze zdrowie

Coraz więcej wiadomo na temat tego, że przyroda pozytywnie oddziałuje na nasze zdrowie. Teraz starano się ocenić, na ile wpływ ma tutaj zapach natury.

- Jesteśmy zanurzeni w świecie substancji zapachowych i mamy wyrafinowany system węchowy, który je przetwarza, co wpływa na nasze i zachowanie - mówi Gregory Bratman z Uniwersytetu Waszyngtońskiego.

Teraz eksperci z różnych krajów sprawdzili, jak zapachy występujące w środowisku naturalnym oddziałują na nasze zdrowie i samopoczucie.

U podstaw ludzkiego zmysłu węchu leży złożony, stale działający system wykrywania substancji chemicznych. Nos jest wypełniony setkami receptorów węchowych, które są wyrafinowanymi czujnikami chemicznymi. Potrafią wykryć ponad bilion aromatów, a informacje te są dostarczane bezpośrednio do układu nerwowego, aby nasze umysły mogły je zinterpretować - świadomie lub nie.

Przyroda uwalnia ciągły strumień związków chemicznych, które pobudzają nasz układ węchowy. Szczególnie rośliny wydzielają lotne związki organiczne (LZO), które mogą utrzymywać się w powietrzu przez wiele godzin lub dni. LZO pełnią dla roślin wiele funkcji, takich jak odstraszanie roślinożerców lub przyciąganie owadów zapylających. Można też mówić o efektach ekspozycji na roślinne LZO u ludzi.

Według badaczy wpływ natury na środowisko za pośrednictwem zapachów prawdopodobnie następuje różnymi drogami. Niektóre związki mogą na nas oddziaływać bez naszej świadomej wiedzy. W takich przypadkach receptory węchowe w nosie mogą inicjować „podprogową" reakcję na cząsteczki, z której ludzie w dużej mierze nie zdają sobie sprawy.

Inne bodźce węchowe są odbierane świadomie, ale naukowcy wciąż nie w pełni rozumieją ich skutki na nasze zdrowie i samopoczucie. Na przykład, niektóre zapachy mogą wywoływać u ludzi „uniwersalną" interpretację - określona woń jest prawie zawsze uważana za przyjemną, jak słodko pachnący kwiat. Inne zapachy są ściśle powiązane z konkretnymi wspomnieniami lub mają skojarzenia i interpretacje, które różnią się w zależności od kultury i osobistych doświadczeń.

Jak się okazuje, zapachy mają kulturowe znaczenie, dotyczy to również naturalnych , co może być przekazywane w społecznościach każdemu nowemu pokoleniu. Wykazano też, że natura pozostawia swój ślad w powietrzu, którym oddychamy. Na przykład, lasy uwalniają do powietrza złożone środowiska chemiczne. Naturalne LZO mogą reagować i mieszać się w atmosferze, co ma wpływ na bodźce węchowe.

Równocześnie badacze obawiają się, że działalność człowieka zmienia środowisko zapachowe przyrody - zarówno poprzez , które mogą modyfikować lub niszczyć substancje aromatyczne w powietrzu, jak i poprzez ograniczanie siedlisk wydzielających korzystne zapachy.

- Działalność człowieka modyfikuje środowisko w niektórych przypadkach tak szybko, że dowiadujemy się o korzyściach, jednocześnie utrudniając ludziom dostęp do nich. W miarę jak badania wyjaśniają coraz więcej tych powiązań, mamy nadzieję, że będziemy mogli podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące naszego wpływu na świat przyrody i pochodzące z niego lotne związki organiczne. Żyjemy w środowisku chemicznym, które tworzy natura. Większe zrozumienie tego może przyczynić się do dobrostanu ludzi i przyspieszyć wysiłki na rzecz ochrony świata przyrody - uważa Bratman.