27-04-2025
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Długotrwałe narażenie na zanieczyszczenie powietrza wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powstawania zakrzepów krwi w żyłach głębokich. Jeśli nie są one leczone zaś, mogą blokować przepływ krwi i prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci.
W ramach badań przez 17 lat monitorowano zdrowie ponad 6 tys. mieszkańców USA. W trakcie badania u 3,7 proc. uczestników wystąpiły krwi w żyłach głębokich wymagające hospitalizacji. Prawdopodobieństwo powstania zakrzepów wynosiło od 39 proc. do ponad dwukrotności w zależności od długości narażenia na trzy różne typy .
Zakrzepy krwi w żyłach głębokich, znane jako żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (venous thromboembolism, VTE), obejmują zakrzepicę żył głębokich, czyli zakrzepy powstające w głębokich żyłach nóg, rąk lub narządów wewnętrznych, oraz zatorowość płucną, która występuje, gdy zakrzep odrywa się od żyły głębokiej i przemieszcza się do płuc.
Narażenie na zanieczyszczenia powietrza, które sprzyjają stanom zapalnym i zwiększają ryzyko krzepnięcia krwi, od dawna jest powiązane z chorobami układu sercowo-naczyniowego i oddechowego.
Badanie obejmowało ekspozycję na drobne cząstki zanieczyszczeń powietrza o średnicy równej lub mniejszej niż 2,5 mikrometra, które mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak spaliny z elektrowni węglowych, i pojazdów. Uczestnicy o wyższym poziomie narażenia na te cząstki mieli o 39 proc. wyższe ryzyko VTE w porównaniu do osób o niższym poziomie ekspozycji. Osoby narażone na wyższe stężenia tlenków azotu i dwutlenku azotu, substancji zanieczyszczających powietrze głównie ze spalin pojazdów, miały odpowiednio o 121 proc. do 174 proc. wyższe ryzyko VTE.
Eksperci przeanalizowali związek między hospitalizacjami z powodu VTE a poziomem zanieczyszczenia powietrza na podstawie szeroko zakrojonego, cotygodniowego monitoringu środowiskowego, który obejmował również próbki pobierane z domów uczestników. Następnie porównali osoby z najwyższym poziomem narażenia z osobami z najniższym poziomem ekspozycji. Przeprowadzili również liczne analizy kontrolne, aby wyeliminować wpływ czynników związanych z VTE, takich jak wiek, palenie papierosów oraz istniejące choroby układu oddechowego i inne schorzenia zdrowotne.
VTE dotyka do 900 tys. Amerykanów rocznie. Wiele przypadków występuje po operacjach, ale inne czynniki, takie jak wiek, długie okresy bezruchu, choroby serca, ciąża i uwarunkowania genetyczne, również zwiększają ryzyko tej choroby.
Na podstawie: