Zadbaj o płuca, zrób spirometrię

Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) jest czwartą, po chorobach serca, nowotworach i wypadkach, przyczyną zgonów na świecie. W Polsce choroba dotyczy ponad 2 milionów osób. Zaledwie 1/3 z nich jest zdiagnozowana. Statystyki pokazują, że chorzy lekceważą pierwsze symptomy choroby, traktując je jako objawy zmęczenia lub starzenia się. Zmniejszają w ten sposób szanse na jej rozpoznanie i odpowiednie leczenie. Przewlekły kaszel i duszności to sygnały, które powinny skłonić do wizyty u lekarza pulmonologa.

POChP jest chorobą, którą można rozpoznać wykonując badanie spirometryczne. Badany wykonuje podczas niego kilka oddechów do spirometru, który oblicza pojemności płucne (VC, FVC) oraz szybkość usuwania powietrza z płuc (FEV1). Otrzymane wartości odnosi do normy właściwej dla wieku, płci i wzrostu. Im bardziej oskrzela są zwężone, tym mniejsza będzie ilość powietrza wydmuchiwanego w pierwszej sekundzie natężonego wydechu (zmniejszenie FEV1), szczególnie w stosunku do pojemności życiowej (zmniejszenie FEV1/VC). Badanie spirometryczne jest podstawą do rozpoznania POChP i wskazuje, jakie leczenie powinno być zastosowane odpowiednio do stopnia zaawansowania choroby.
Badaniu spirometrycznemu powinny poddać się przede wszystkim osoby z tzw. grup wysokiego ryzyka. Są nimi głównie palacze i bierni palacze. U 90% chorych na POChP choroba jest bezpośrednim następstwem nałogowego palenia tytoniu. Wdychany przez palaczy dym papierosowy zawiera około 200 szkodliwych dla organizmu substancji, które powodują zwężenie oskrzeli i rozedmę płuc.

- Z badania spirometrycznego powinny skorzystać nie tylko osoby ciągle palące, ale również byli palacze - jeżeli palili dłużej niż 10 lat - podkreśla prof. dr hab. Władysław Pierzchała, ekspert programu „Głęboki oddech".
Pośrednie palenie - wdychanie dymu papierosowego z otoczenia, również przyczynia się do wystąpienia negatywnych objawów ze strony układu oddechowego.

- Bierne palenie prowadzi do takich samych problemów, jak palenie bezpośrednie - raka płuc, chorób układu krążenia. Powoduje też obturacyjne choroby płuc, takie jak POChP, zapalenie oskrzeli i astmę - dodaje prof. Pierzchała.
Spirometrię powinny także wykonać osoby pracujące w stałym zapyleniu lub zadymieniu. Zanieczyszczenie powietrza w miejscu pracy powoduje długotrwałe wdychanie szkodliwych pyłów, gazów i dymów. Uszkadzają one układ oddechowy i prowadzą do powstania zmian zapalnych, które są przyczyną POChP.

Ostatnią grupą zagrożoną POChP są osoby często chorujące na zakażenia dróg oddechowych (wirusowe i bakteryjne).
Wynik badania spirometrycznego jest wskaźnikiem sprawności wentylacji płuc. W przypadku osób chorych na POChP regularne wykonywanie spirometrii ułatwia kontrolowanie stanu zdrowia i pomaga lekarzowi podjąć decyzję o zastosowaniu odpowiedniej terapii.