Skuteczna terapia skojarzona przeciwko niebezpiecznej chorobie przenoszonej przez moskity oraz HIV

Leiszmanioza trzewna (VL) jest chorobą pasożytniczą, która nieleczona może prowadzić do śmierci chorych. Występuje głównie w Brazylii, Afryce Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej i jest drugą po malarii najczęstszą przyczyną zgonów. Leiszmanioza trzewna jest trudno uleczalna, ale staje się jeszcze większym wyzwaniem w przypadku pacjentów będących nosicielami wirusa . Wirus HIV zwiększa zapadalność na leiszmaniozę, zaostrza przebieg choroby i powoduje zwiększenie liczby jej nawrotów, zwiększając prawdopodobieństwo zgonu pacjenta.

Zespół naukowców wspierany przez finansowany przez UE projekt AfriCoLeish zajmował się badaniem strategii leczenia współistniejącego zakażenia leiszmaniozą oraz wirusem HIV w Etiopii, kraju o najwyższej na świecie częstości występowania tej choroby u osób będących nosicielami wirusa HIV. Niedawno przeprowadzone przez zespół badanie kliniczne na pacjentach cierpiących na obie choroby wykazało, że proponowana przez naukowców terapia skojarzona daje nadzieję na bezpieczne i skuteczne leczenie. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie „PLOS Neglected Tropical Diseases”.

Bliższe spojrzenie na chorobę

Leiszmanioza jest wywoływana przez pasożyty rozprzestrzeniające się w wyniku ugryzienia przez samice moskitów. Leiszmanioza trzewna, nazywana też kala-azar, jest najpoważniejszą odmianą choroby, powodującą nieregularne ataki gorączki, znaczną utratę wagi, niedokrwistość oraz obrzęk wątroby i śledziony. Według Światowej Organizacji Zdrowia () każdego roku na całym świecie pojawia się od 50 000 do 90 000 nowych przypadków tej choroby. W krajach rozwijających nieleczona leiszmanioza może skutkować nawet stuprocentową śmiertelnością.

Terapia skojarzona

Obecna zalecana przez WHO metoda leczenia współistniejącego zakażenia leiszmaniozą trzewną oraz wirusem HIV to stosowanie 40 mg/kg podawanej dożylnie liposomalnej amfoterycyny B (znanej pod nazwą handlową AmBisome). Zespół projektu, którego prace koordynowała inicjatywa Drugs for Neglected Diseases initiative (DNDi), chciał sprawdzić, czy niższa dawka leku AmBisome w połączeniu z doustnie podawaną miltefozyną przełoży się na pozytywne rezultaty leczenia. W badaniu randomizowanym przetestowano zarówno terapię zalecaną przez WHO, jak i terapię skojarzoną wykorzystującą lek AmBisome (30 mg/kg) i miltefozynę (100 mg/dobę przez 28 dni).

Wyniki wykazały, że leczenie skojarzone jest znacznie bardziej skuteczne niż lek AmBisome stosowany samodzielnie. W przypadku leczenia trwającego 28 dni uzyskano 67-procentowy wskaźnik eliminacji pasożytów (w porównaniu z 50-procentowym wskaźnikiem w przypadku monoterapii). Wskaźnik ten wzrósł do 88 % (w porównaniu ze znacznie niższym 55 % w przypadku monoterapii), po zastosowaniu drugiej rundy leczenia (trwającej kolejne 30 dni) u pacjentów, których stan się poprawił, ale którzy nadal byli nosicielami pasożyta.

Biorąc pod uwagę korzyści w zakresie zdrowia jednostek, jak i zdrowia publicznego, istnieją mocne argumenty przemawiające za szybkim wprowadzeniem tej terapii do wytycznych międzynarodowych i krajowych”, twierdzi starszy doradca ds. leiszmaniozy w DNDi, dr Jorge Alvar, cytowany w komunikacie prasowym opublikowanym na stronie DNDi. „Wyniki tych prac sugerują też, że potrzebna jest nowa strategia zarządzania przypadkami, w której zastosowanie jednej lub dwóch rund leczenia będzie zależne od uzyskania negatywnego wyniku badania parazytologicznego.

Wkład w realizację czteroletniego projektu AfriCoLeish (Care Package for Treatment and Control of Visceral Leishmaniasis in East Africa) wniosło czterech europejskich oraz dwóch afrykańskich partnerów, oferujących szeroko zakrojone badania i wiedzę medyczną. Projekt zakończył się w 2016 roku, ale jego członkowie kontynuują prace nad poprawą skuteczności leczenia osób będących nosicielami wirusa HIV cierpiących na leiszmaniozę trzewną.

Więcej informacji: