Samotność i izolacja społeczna wiążą się z chorobami serca i infekcjami

Naukowcy z Wielkiej Brytanii i Chin zbadali białka z próbek krwi pobranych od ponad 42 tysięcy osób i odkryli, że kontakty z innymi ludźmi wpływają na zdrowie.

Relacje społeczne odgrywają ważną rolę w naszym samopoczuciu. Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że zarówno , jak i samotność są powiązane z gorszym stanem zdrowia i przedwczesną śmiercią. Eksperci postanowili sprawdzić, jakie biologiczne mechanizmy mogą za to odpowiadać.

Jednym ze sposobów poznania mechanizmów biologicznych jest przyjrzenie się białkom krążącym we krwi. Białka to cząsteczki wytwarzane przez nasze geny i są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszych organizmów. Mogą również służyć jako użyteczne cele leków, umożliwiając badaczom opracowywanie nowych metod leczenia chorób.

Teraz zespół ekspertów zbadał „proteomy" - zestaw białek - w próbkach krwi pobranych od ponad 42 tysięcy ludzi w wieku 40-69 lat. Pozwoliło im to zobaczyć, które białka występują w wyższych stężeniach u osób społecznie odizolowanych lub samotnych, a także w jaki sposób białka te są powiązane z gorszym stanem zdrowia.

Izolacja społeczna jest obiektywną miarą opartą na przykład na tym, czy ktoś mieszka sam, jak często ma kontakt z innymi osobami w celach towarzyskich i czy bierze udział w aktywnościach społecznych. jest natomiast subiektywną miarą opartą na tym, czy dana osoba czuje się samotna.

Gdy przeanalizowano proteomy i dostosowano je do czynników takich jak wiek, płeć i status społeczno-ekonomiczny, odkryto 175 białek związanych z izolacją społeczną i 26 białek związanych z samotnością (przy czym około 85 proc. białek związanych z samotnością było też charakterystycznych dla izolacji społecznej). Wiele z tych białek jest wytwarzanych w odpowiedzi na stan zapalny, infekcję wirusową i jako część naszych odpowiedzi immunologicznych, a także zostało powiązanych z chorobami układu krążenia, cukrzycą typu 2, udarem i przedwczesną śmiercią.

Dzięki specjalnej technice statystycznej zidentyfikowano pięć białek, których obfitość była spowodowana samotnością. - Wiemy, że izolacja społeczna i samotność są powiązane z gorszym zdrowiem, ale nigdy nie zrozumieliśmy dlaczego. Nasza praca wskazała na szereg białek, które wydają się odgrywać kluczową rolę w tym związku, przy czym poziomy niektórych białek w szczególności wzrastają jako bezpośrednia konsekwencja samotności - wyjaśnia dr Chun Shen, współautor badań.

- Zidentyfikowane przez nas białka dają nam wskazówki dotyczące biologii leżącej u podstaw złego stanu zdrowia osób, które są społecznie odizolowane lub samotne, pokazując, dlaczego relacje społeczne odgrywają tak ważną rolę w utrzymaniu naszego zdrowia - mówi prof. Jianfeng Feng z University of Warwick.

Jednym z białek produkowanych w wyższych stężeniach w wyniku samotności było ADM. Wcześniejsze badania wykazały, że białko to odgrywa rolę w reagowaniu na i regulowaniu hormonów stresu oraz hormonów społecznych, takich jak oksytocyna, które mogą zmniejszać stres i poprawiać nastrój.

Odkryto silny związek między ADM a objętością wyspy, ośrodka mózgu odpowiedzialnego za naszą zdolność do odczuwania tego, co dzieje się w naszym ciele - im wyższe poziomy ADM, tym mniejsza objętość tego regionu. Co więcej, duże ilości ADM są również powiązane z niższą objętością lewego jądra ogoniastego, obszaru zaangażowanego w procesy emocjonalne i społeczne. Wreszcie znaczne dawki ADM mają związek ze zwiększonym ryzykiem przedwczesnej śmierci.

Inne białko, ASGR1, wiąże się z wyższym poziomem i nasilonym prawdopodobieństwem chorób sercowo-naczyniowych, zaś inne zidentyfikowane białka odgrywają rolę na przykład w rozwoju insulinooporności, i progresji raka.

- Te odkrycia podkreślają znaczenie kontaktów społecznych w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia. Coraz więcej osób w każdym wieku zgłasza, że odczuwa samotność. Dlatego Światowa Organizacja Zdrowia opisała izolację społeczną i samotność jako „globalny problem zdrowia publicznego". Musimy znaleźć sposoby na rozwiązanie tego nasilającego się zjawiska i pozostawać w kontakcie, aby pomóc zachować zdrowie - uważa prof. Barbara Sahakian z University of Cambridge.