Samodzielna kontrola znamion - przekonaj się, jakie to proste i ważne dla Twojego zdrowia

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są rodzaje zmian barwnikowych,
• kto jest w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na czerniaka,
• jak wykryć zmiany na skórze,
• jak prawidłowo przeprowadzić samobadanie znamion,
• jakie płyną z niego korzyści.

Jakie są rodzaje znamion barwnikowych?

Pod względem medycznym niezwykle istotny jest podział na znamiona barwnikowe łagodne i atypowe. Jaka jest między nimi różnica? Sprawdź[1]:

• Łagodne znamiona barwnikowe - pojawiają się najczęściej w wieku nastoletnim i u młodych dorosłych. Mają symetryczną budowę, regularny kształt, jednolitą barwę i średnicę mniejszą niż 5 mm. Ryzyko powstania czerniaka z tych znamion jest bardzo małe.
• Atypowe znamiona barwnikowe - mogą się pojawić w każdym wieku, mają asymetryczny kształt, nieregularne brzegi, niejednolite zabarwienie i średnicę powyżej 5 mm. Ten typ znamienia może ulegać transformacji nowotworowej w kierunku czerniaka.

Atypowe znamiona barwnikowe a czerniak - kto znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka?

Prawidłowe i szybkie odróżnienie atypowego znamienia barwnikowego, czyli pieprzyka, może zapobiec rozwojowi czerniaka. To agresywny nowotwór wywodzący się z komórek barwnikowych, które tworzą takie znamiona. Najnowsze badania pokazują, że czerniak może rozwinąć się u każdego, jednak ryzyko znacząco wzrasta wraz z wiekiem - szczególną czujność powinny zachować osoby po 50. roku życia. W grupie podwyższonego ryzyka są także osoby [2]:

• o jasnej karnacji, z piegami oraz o włosach rudych lub blond,
• z dużą liczbą znamion barwnikowych,
• z wywiadem oparzeń słonecznych w dzieciństwie,
• narażone na wieloletnią, długotrwałą ekspozycję na promieniowanie słoneczne, w szczególności bez użycia kremów z filtrem UV,
• korzystające z solarium,
• w których rodzinie występował czerniak.

Co zrobić, aby wykryć niebezpieczne zmiany na skórze?

Obserwuj swoje znamiona! Samodzielna kontrola znamion jest pierwszą linią diagnostyki potencjalnie niebezpiecznych zmian barwnikowych. Zalecana częstość wykonywania samobadania to raz w miesiącu. Pamiętaj, aby oceniać znamiona według reguły ABCDE [3]:

1. asymetryczny kształt,
2. brzeg nieregularny,
3. czerwony i czarny, ale także szary - różne kolory w obrębie jednej zmiany,
4. duży rozmiar (powyżej 0,5 cm),
5. ewolucja, czyli jakiekolwiek przekształcenia w obrębie znamienia.

Jak prawidłowo wykonać samobadanie znamion? Profilaktyka czerniaka

W samokontroli znamion pomoże Ci aplikacja SkinVision w Twoim telefonie. Dzięki niej zidentyfikujesz zmiany w już istniejących znamionach, które budzą Twój niepokój. Za pomocą aplikacji określisz, czy obserwowana zmiana jest łagodna, czy nosi cechy atypowego znamienia barwnikowego wymagającego konsultacji dermatologicznej. To proste! Zeskanuj znamię barwnikowe z wybranego obszaru ciała w aplikacji i przekonaj się, czy wizyta u lekarza jest niezbędna. Jeśli aplikacja powiadomi Cię, że któraś ze zmian wygląda podejrzanie, zweryfikuj swoje wątpliwości u dermatologa.

Pamiętaj, że jeśli wypełnisz na naszej stronie odpowiedni formularz, będziesz mógł bezpłatnie korzystać z aplikacji SkinVision przez najbliższy rok.

Jakie są korzyści z samobadania znamion skórnych?

Samobadanie ma same zalety:

• możesz je wykonać w każdej chwili i o każdej porze roku,
• nie wymaga obecności lekarza,
• jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym, wyklucza konieczność posiadania specjalistycznego sprzętu - potrzebujesz jedynie swojego telefonu komórkowego do wykorzystania aplikacji SkinVision,
• znacząco zwiększa szanse na zapobiegnięcie rozwojowi czerniaka lub wczesne wykrycie go w stadium, gdy jest on całkowicie wyleczalny.

Pamiętaj! Znajomość własnego ciała i skóry jest kluczowa dla profilaktyki czerniaka i jego wczesnego rozpoznania.


Referencje:

1. https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/74416,znamiona-barwnikowe - dostęp z dnia 16.07.2021
2. Roesch A., Berking C. (2020) Melanoma. In: Plewig G., French L., Ruzicka T., Kaufmann R., Hertl M. (eds) Braun-Falco´s Dermatology. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-662-58713-3_105-1
3. Schadendorf D, van Akkooi ACJ, Berking C, Griewank KG, Gutzmer R, Hauschild A, Stang A, Roesch A, Ugurel S. Melanoma. Lancet. 2018 Sep 15;392(10151):971-984. doi: 10.1016/S0140-6736(18)31559-9. Erratum in: Lancet. 2019 Feb 23;393(10173):746. PMID: 30238891.

Artykuł powstał we współpracy z firmą Novartis