Rozpoznaj objawy zaburzeń psychicznych

Zaburzenia psychiczne charakteryzuje ogromne bogactwo objawów. Zdarza się, że są one bardzo charakterystyczne. Wówczas mogą być łatwo zauważone przez bliskich i przyjaciół chorego. Osoby bez wykształcenia medycznego nie powinny zajmować się stawianiem diagnoz, ponieważ to należy do lekarzy psychiatrów. Warto jednak znać podstawowe objawy zaburzeń psychicznych i wiedzieć, kiedy zwrócić się po pomoc do specjalisty. „Niewątpliwie powinna nas zaniepokoić każda radykalna zmiana zachowania naszego lub osoby, którą dobrze znamy" - radzi dr Marek Bieńkowski, lekarz psychiatra z 20-letnim doświadczeniem.

Najbardziej podstawowe objawy zaburzeń psychicznych to:

Zblednięcie emocjonalne - osoby dotychczas żywo reagujące emocjonalnie stają się jakby bezduszne, nie zainteresowane sprawami swoimi i swoich bliskich, sprawiają wrażenie ludzi bez uczuć.
Wycofywanie się z życia rodzinnego i społecznego - izolowanie się od otoczenia, brak zainteresowania sprawami, które dotychczas były istotne.

Zanik inicjatywy - blisko związany z wycofaniem, powodujący zubożenie aktywnych zachowań dotychczas charakteryzujących daną osobę. Osoby takie wymagają nakłaniania i pokierowania nimi nierzadko w podstawowych czynnościach życiowych.

Zaburzenia myślenia - dezorganizacja myślenia spowodowana rozkojarzeniem lub zupełnym porozrywaniem wątków myślowych.

Ubóstwo myślenia i wypowiedzi - często chorzy wręcz skarżą się na „pustkę w głowie", ograniczenie myślenia do kilku powracających stale, identycznych myśli. Obrazuje to często zubożenie wypowiedzi u osób dotychczas elokwentnych.

Urojenia - fałszywe przekonania, które nie dają się skorygować żadną perswazją, nawet poprzez przytaczanie nieodpartych, z punktu widzenia logiki, argumentów na ich bezsensowność.
Omamy - zwane również halucynacjami, są to fałszywe spostrzeżenia wzrokowe, słuchowe, smakowe, węchowe lub czuciowe. Pacjent doznający omamów słyszy, widzi lub wyczuwa rzeczy, których w rzeczywistości nie ma. Często omamy współistnieją z urojeniami dostarczając choremu „dowodów" na prawdziwość urojeń.

Zmiana uczuć - u chorego pojawiają się uczucia irracjonalne w danej sytuacji np. pobudzenie, gniew lub lęk spowodowany zaburzeniami myślenia i postrzegania. W innej sytuacji może dojść do zubożenia uczuć i osoba sprawia wrażenie obojętnej na to, co się wokół niej dzieje. Nierzadko oba te stany przeplatają się.

Zmiana zachowań - wynikająca ze zmiany uczuć odmienność zachowań w porównaniu z zachowaniem znanym sprzed choroby. Zachowania są konsekwencją innych objawów i zewnętrzną manifestacją uczuć, obejmują więc irracjonalne pobudzenie lub apatię, dziwaczne dla otoczenia gesty lub całe sekwencje zachowań wynikających z doznawanych zaburzeń myślenia i postrzegania. Dla przykładu osoba doznająca omamów smakowych i węchowych, przekonana, że jest zatruwana, zmieni swoje zachowanie adekwatnie do tej sytuacji. Będzie odmawiać przyjmowania pokarmów, unikać przebywania w „zatrutych" pomieszczeniach, reagować podejrzliwością lub jawną wrogością i agresją w kontaktach ze swoimi domniemanymi prześladowcami.