Dobre i złe tłuszcze - które wybierają Polacy?

Z badań przeprowadzonych przez TNS wynika, że aż 35% Polaków nie wie, że tłuszcze omega-3 i omega-6 pozytywnie wpływają na zdrowie, a 32% polskich konsumentów błędnie określa produkty spożywcze zawierające te dobre tłuszcze. Jemy też za dużo tłuszczów nasyconych. WHO zaleca, aby dziennie spożywać jak najmniej tłuszczów nasyconych i kwasów tłuszczowych trans. Tymczasem średnie dzienne spożycie tłuszczów w Polsce wynosi aż 100g/osobę!

Nadwaga i to jedne z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych w Polsce, które w znacznej mierze wynikają z niewłaściwego odżywiania oraz stylu życia. Schorzenia te powoduje m.in. zbyt wysokie spożycie tłuszczu. Pomimo, że tłuszcze stanowią ważny składnik diety, powinny być spożywane z umiarem. Tymczasem Polacy wciąż spożywają za dużo tłuszczów ogółem. Obecnie 38% energii w ich diecie pochodzi z tłuszczów, podczas gdy WHO zaleca, aby było to 30%, a maksymalnie 35% u osób bardzo aktywnych fizycznie. WHO rekomenduje też, aby spożywać jak najmniej tłuszczów nasyconych oraz tłuszczów trans. Wyniki badań naukowych dowodzą, że nadwaga i otyłość to podstawowe przyczyny rozwoju wielu poważnych chorób przewlekłych, np. nadciśnienia tętniczego, chorób serca, chorób układu oddechowego, oraz przedwczesnych zgonów. Badanie stanu zdrowia Polaków przeprowadzone przez GUS w 2009 roku wykazało, że nadwagę (indeks masy ciała (BMI) w zakresie 25-30) lub otyłość (BMI równe lub wyższe niż 30) miało ponad 61% mężczyzn i 45% kobiet. U mężczyzn częściej rozpoznaje się nadwagę (41% mężczyzn ma nadwagę w porównaniu do 29% kobiet), ale to kobiety częściej są otyłe. Otyłość coraz częściej rozpoznaje się także u dzieci i młodzieży. Badania przeprowadzone przez Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” pokazują, że 20% dzieci w wieku 9-18 lat choruje na nadwagę lub otyłość, częściej chłopcy niż dziewczęta.

- W Polsce zarówno u dorosłych, jak i u dzieci częstość rozpoznań nadwagi i otyłości systematycznie narasta. Polacy mają problemy z bilansowaniem codziennej diety i spożywają za dużo produktów zwierzęcych zawierających tłuszcze nasycone oraz produktów, w których znajdują się niekorzystne dla zdrowia kwasy tłuszczowe trans, czyli utwardzone tłuszcze roślinne. Z kolei spożywają za mało korzystnych dla zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, których głównym źródłem są ryby (Polska plasuje się na jednym z ostatnich miejsc w Europie pod względem ich spożycia). Nieco lepiej wygląda spożycie kwasów tłuszczowych omega-6, ponieważ zwiększyło się spożycie olejów roślinnych. Jednak dysproporcja w spożyciu kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 jest również niekorzystna dla zdrowia. W diecie Polaków znajduje się także za dużo , który jest składnikiem wielu produktów i napojów oraz jest dodawany podczas przygotowywania posiłków i dosładzania kawy czy herbaty. Takie niewłaściwe nawyki żywieniowe istotnie zwiększają ryzyko rozwoju nadwagi i otyłości oraz poważnych chorób będących ich powikłaniami – powiedziała prof. Magdalena Olszanecka-Glinianowicz, prezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością.

Tłuszcze wielonienasycone omega-3 i omega-6 korzystnie wpływają na poziom cholesterolu oraz odgrywają ważną rolę w prawidłowej pracy mózgu i oczu. Tymczasem wyniki badania TNS dowodzą, że aż 35% Polaków wciąż nie wie, że tłuszcze omega-3 i omega-6 pozytywnie wpływają na zdrowie. Co gorsze, 32% z nas błędnie określa produkty żywnościowe, w których znajdują się te dobre tłuszcze. Jako źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 uczestnicy badania wskazywali m.in. masło (13%), żółty ser (6%), smalec (5%), boczek (4%), śmietanę (3%) i herbatniki (1%), czyli produkty, które obfitują w tłuszcze nasycone i których spożywanie należy ograniczać!

Przy okazji kolejnego Światowego Dnia Otyłości, obchodzonego 24 października eksperci programu „Wiem, co wybieram” apelują o ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych i zwiększenie spożycia nienasyconych kwasów tłuszczowych, przede wszystkim omega-3.

Stosuj się do poniższych wskazówek, ograniczaj spożycie tłuszczów nasyconych, kwasów tłuszczowych trans oraz cukru i zmniejszaj ryzyko chorób dietozależnych!

• Pij mleko o mniejszej zawartości tłuszczu – 1,5% lub 2%,
• Spożywaj chude wędliny,
• Do smażenia używaj oleju rzepakowego, a do sałatek oliwy z oliwek,
• Zastępuj smażone mięso pieczonym lub duszonym mięsem drobiowym,
• Spożywaj mniej tłustych serów,
• Śmietanę zastępuj jogurtem naturalnym,
• Zastępuj masło wysokiej jakości miękkimi margarynami zawierającymi „dobre” tłuszcze omega-3 i omega-6,
• 2-3 razy w tygodniu spożywaj ryby, w tym tłuste ryby morskie (np. śledź, makrela, łosoś), ale nie zapominaj o tuńczyku, który również jest bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3,
• Ogranicz do minimum spożywanie potraw typu fast food,
• Znacznie ogranicz spożywanie ciasta francuskiego, ciastek oraz słodyczy,
• Bądź aktywny fizycznie! Spędzaj aktywnie wolny czas, staraj się również zwiększyć codzienną aktywność, np. nie korzystaj z windy, spaceruj rozmawiając przez telefon.
  

Niechlubne fakty dotyczące zapadalności Polaków na

• Według danych WHO 18 milionów Polaków ma podwyższony poziom cholesterolu, co znacznie zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca, a także udaru mózgu. Poziom tzw. „złego” cholesterolu LDL u kobiet i mężczyzn w Polsce od lat znajduje się na stałym, wysokim poziomie ponad 5,2 mmol/l.
• Choroby serca i układu krążenia to nadal najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce. Z ich powodu każdego roku umiera ponad 100 tysięcy osób! Umieralność w wyniku chorób serca jest w Polsce nawet o 50-70% wyższa niż w krajach Unii Europejskiej.
• Obecnie na cukrzycę choruje około 2,5 miliona Polaków, a przewiduje się, że w najbliższych latach liczba ta ulegnie podwojeniu.