Hildegarda z Bingen to dwunastowieczna wizjonerka, mistyczka, i uzdrowicielka, autorka dzieł teologicznych, medycznych oraz muzycznych. Opracowana przez nią dieta stanowi część jej holistycznego programu zdrowotnego. Zaproponowany przez Hildegardę sposób odżywiania się zyskuje coraz większą popularność.
Zdaniem Hildegardy związek duszy i ciała jest w człowieku bardzo ścisły, więc skuteczne postępowanie terapeutyczne musi uwzględniać wszystkie aspekty psycho-somatyczne choroby. Codzienna dbałość o zdrowie także powinno obejmować te dwa wymiary. Jeśli chodzi o wskazówki co do kwestii medycznych, zawarte zostały przede wszystkim w dziełach Liber Subtilitatum Diversarum Naturarum Creaturarum oraz Causae et Curae. W zapobieganiu chorobom i ich leczeniu znaczenie mają cztery elementy: , środki lecznicze, zabiegi oraz posty. Poniżej przedstawiamy zasady dotyczące pierwszego z wymienionych.
Specyfiką diety proponowanej przez Hildegardę jest to, że wymienia niewiele produktów, które mogą być polecane każdemu i bez względu na wszelakie czynniki zewnętrzne, wiele artykułów jest rekomendowanych z pewnymi ograniczeniami dotyczącymi m. in. określonych stanów chorobowych, pór roku, etc.
Polecane produktyZboża stanowi niejako podstawę diety zalecanej przez świętą Hildegardę. Uzdrowicielka pisze o nim, że „ogrzewa odżywia i wzmacnia", a także „daje człowiekowi mocne mięśnie i zdrową krew, szczęśliwy umysł i pogodną duszę". Poza tym uzdrowicielka rekomenduje: pszenicę, żyto (jedynie osobom zdrowym), owies (osobom zdrowym i lekko podupadającym na zdrowiu).
NabiałPrzede wszystkim należy pamiętać o tym, by nie umieszczać go zbyt wiele w codziennej diecie. Można raczyć się: maślanką, kefirem, jogurtami, śmietaną (kwaśną), twarogiem, serami żółtymi z kminem rzymskim, mlekiem kozim, masłem, jajami (niewskazane osobom mającym problemy z wątrobą i woreczkiem żółciowym), mlekiem krowim (jako składnik, nie jako osobny produkt).
OlejeWedług Hildegardy najlepszy jest olej słonecznikowy, ale poleca także olej z pestek dyni i z orzecha włoskiego. stanowi u niej składnik preparatów leczniczych.
MięsoBaranina i mięso kozie są polecane przede wszystkim latem. Zimą należy serwować sobie mięso z jelenia (nie jest polecane osobom z chorobami układu krążenia) i sarninę. Przez cały rok można sięgać po drób, wołowinę oraz cielęcinę.
Ryby
Święta rekomenduje: sumy, szczupaki, dorsze, kiełby, płocie, okonie, karmazyny, jelce, walenie i śledzie.
WarzywaNajzdrowsze warzywa zdaniem uzdrowicielki to: fasola (różnego rodzaju), seler, koper włoski, cieciorka, buraki, marchew, chrzan, cebula (z ograniczeniami dla osób zmagających się z chorobami żołądka), dynia, czosnek, rukiew wodna, pasternak. Ziemniaki, papryka i pomidory powinny być jedzone tylko przez osoby zdrowe i powinny być serwowane w postaci przetworzonej, nie na surowo.
OwoceNajlepsze są: , kasztany jadalne, migdały, pigwa, nieśplik japoński, dereń, jeżyny, porzeczki, daktyle, maliny, cytrusy, gruszki. Czereśnie i wiśnie mogą być jedzone tylko przez osoby zdrowe, u chorych sprzyjają problemom z układem pokarmowym.
Przyprawy i zioła
Bez specjalnych ograniczeń można stosować: bazylię, bertram, bluszczyk kurdybanek, bylicę pospolitą, cynamon, cząber, dyptam, dziewannę, estragon, galgant, gałkę muszkatołową, goździki, hyzop, , kmin rzymski, kolendrę, koperek, krwawnik, liście laurowe, lubczyk, lukrecję, macierzankę, majeranek, mak, melisę, miętę, nagietek, ocet winny, pieprz (z wyjątkiem osób, które doświadczają zapalenia opłucnej), pietruszkę, piołun, pokrzywę, rutę ogrodowa, sól, szafran, szałwię, szantę, szczypiorek.
Napoje
Warto pić: ziołowe herbatki z kopru włoskiego, z melisy, z róży, z pokrzywy, z szałwii, poza tym Hildegarda poleca: kawę orkiszową, soki owocowe i warzywne, piwo, wytrawne gronowe, wodę.
Produkty niewskazaneNie warto umieszczać w diecie: jęczmienia, wieprzowiny, mięsa z dzika. Kaczki i gęsi można jeść tylko dzikie. Wśród ryb niewskazany jest węgorz. Poza tym niedobre dla zdrowia są świeże zielone ogórki, warzywa kapustne oraz grzyby (z wyjątkiem tych rosnących ponad ziemią, np. na pniach).
Wśród produktów, które nie powinny być jedzone pod żadną postacią znajdują się: por, brzoskwinie, , śliwki, borówki, kiełbasy, majonez, margaryna, produkty konserwowe i wędzone.
Źródła:
Walkowska,
Powrót do harmonii. Program zdrowia według Hildegardy z Bingen, Wrocław 2006.
W. Strehlow,
Święta Hildegarda z Bingen. Medycyna na każdy dzień, Kraków 2009.