10-09-2024
zmień rozmiar tekstu
A+ A-
Choć nasza wiedza na temat odżywiania znacznie się poszerzyła w ostatnich czasach, niewiele związanych z nią kwestii wprowadza w zakłopotanie i dzieli ekspertów tak, jak azotany. Przez długi czas związki te traktowano z rezerwą, a poprzednie badania wykazały, że mogą być potencjalnie powiązane z rozwojem raka. Później jednak odkryto, azotany w diecie mają również różne korzyści dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, co może pomóc zmniejszyć zagrożenie chorobami serca, demencją i cukrzycą.
Jak więc jeden związek w diecie może mieć tak kontrastujące potencjalne ryzyko i korzyści? Uczeni z Edith Cowan University (ECU) mają nadzieję dowiedzieć się, w jaki sposób i dlaczego mogą nieść za sobą i potencjalne ryzyko, i korzyści.
Rzecz dotyczy źródła
Przeanalizowano wyniki badań kilku ostatnich dekad i uznano, że najważniejszym czynnikiem jest tu źródło azotanów.
- Azotany otrzymujemy z trzech głównych źródeł pokarmowych: mięsa, wody i warzyw. Reputacja tych związków jako zagrożenia dla zdrowia sięga 1970 roku, kiedy to dowiedziono, że mogą tworzyć N-nitrozoaminy, które są wysoce rakotwórcze u zwierząt laboratoryjnych. Niemniej żadne badania na ludziach nie potwierdziły takich zagrożeń, a nasze testy kliniczne i obserwacyjne potwierdzają, że azotany zapobiegają chorobom układu krążenia, jeśli pochodzą z warzyw - wyjaśnia dr Catherine Bondonno, współautorka badań.
Potrzeba pilnych testów
Jakkolwiek badania na zwierzętach z lat 70-tych wykazały niewielką częstość występowania nowotworów złośliwych, istnieją dowody na to, że nie wszystkie azotany zasługują na taką sama ocenę. - Na przykład, w przeciwieństwie do azotanów pochodzących z mięsa i wody, warzywa bogate w azotany zawierają duże ilości i/lub polifenoli, które mogą hamować powstawanie szkodliwych N-nitrozoamin związanych z rakiem - wyjaśnia dr Bondonno.
Konieczne są dalsze badania, aby można było zaktualizować wytyczne. Jakkolwiek oficjalne wytyczne się nie zmieniły, widoczne korzyści płynące z azotanów sprawiły, że wiele osób potencjalnie naraziło się na ryzyko. - Musimy mieć pewność, że warzywa bogate w azotany rzeczywiście nie przekładają się na zwiększone ryzyko zachorowania na raka, jeśli spożywamy ich większą ilość. Suplementy azotanowe w dużych dawkach są już stosowane w celu poprawy wydolności fizycznej w sporcie, a ekstrakty azotanów roślinnych są dodawane do wędlin z informacją, że mają być lepszym wyborem - dodaje dr Bondonno.
Jeść czy nie jeść?
Pomimo debaty, obecne dowody sugerują, że ludzie powinni starać się dostarczać azotany z warzyw, ale nie powinni przesadzać, radzi dr Bondonno.
- Ciemnozielone, liściaste warzywa i są dobrymi źródłami - nasze badania pokazują, że jedna miska surowych lub pół miski gotowanych wspomnianych warzyw dziennie wystarczy, aby zyskać korzyści dla . Wiadomo też, że przetworzone mięso nie jest dla nas dobre i powinniśmy ograniczyć jego spożycie, ale czy to azotany w nich zawarte powodują problem, czy coś innego, nie jest jasne - wskazuje dr Bondonno.
Na podstawie: